MESLEK SEÇİMİNDE ANNE-BABA

Çocuğunuzun ilk gülümsemesini hatırlayın. Ne kadar mutlu olduğunuzu ve ne kadar mutlu olduğunu… Muhtemelen içinizden “bir ömür boyu mutlu olsun” dileği geçmiştir. Meslek seçiminde ya da kariyer yönetiminde ailenin en önemli rolü çocuklarının kendilerini mutlu edecek kararları vermesine destek ve yardımcı olmak olmalıdır. Çalışmak zamanımızın büyük bir bölümünü almaktadır. Bu yüzden kişisel özellikler ve değerlerle uyumlu olmayan mesleklerde çalışmak kişilerin mutlu olmasını, tatminkar bir hayat yaşamasını engelleyecektir. OECD’nin yaptığı araştırmaya göre Türkiye yaşam tatmini endeksi OECD ortalamasının altında. Araştırmanın boyutları arasında gelir, meslek-iş ve iş yaşam dengesi de bulunmakta. Bu yüzden bir ailenin en önemli görevi çocuğunun mutlu olmasını sağlayacak kariyer kararları almasını desteklemektir.

Genç geleceği ile ilgili karar alırken aile yol gösterici olmalıdır. Günümüzde pek çok aile bunun farkında. “Çocuğum yerine karar vermemeliyim”, “Benim değil çocuğumun kariyer planlama sürecindeyiz” algısı pek çok ailenin davranışlarını etkilemekte. Çünkü meslek seçimi sürecinde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta gencin ayrı bir birey olduğu, farklı istek, değer ve beklentilerinin olduğu, ilgi alanlarının ebeveynlerinden farklı olabileceği düşüncesini kabul ederek destek olmaktır. 

Ailelerin çocuklarına destek olabilmek için öncelikle kendilerini kariyer yönetimi ve meslek seçimi konusunda geliştirmesi ve bilgi edinmesi gerekiyor.  Meslek seçimini etkileyen iç ve dış faktörler, gençlerin farklı gelişim evrelerinde ihtiyaç duyduğu kariyer desteği, iş dünyasının gerçekleri ve gençleri motive etmek ailelerin bilgi edinmesi gereken bazı alanlar. Bunlarla ilgili Internet’ten pek çok kaynağa ulaşılabilirsiniz

Ayrıca okullardaki rehber öğretmenler ve branş öğretmenleri ile iletişim içinde olmak da önemli. Okuldaki öğretmenleri çocuğunuzu farklı bir ortamda gözlemlemektedirler bu sebeple sizin farkına varmadığınız özelliklerini keşfedebilirler. Ayrıca mesleki deneyimleri de sizin çocuğunuzla kuracağınız iletişimin etkin olması için size yol gösterecektir.

Aileler gençlerin verdikleri mesleki tercih kararlarının gençlerin kişilik özellikleri ile uyumlu olup olmadığından emin olmak için bilimsel testlerden destek alabilirler. Kişinin hangi mesleki alanlara yatkınlığının olduğunu ortaya çıkaran bu testler çocuğunuza mesleki karar verme sürecinde objektif bilgi sağlayacaktır www.kariyerenvanteri.com adresinden, gençlerimiz mesleki yatkınlıklarını belirleyebilirler.

Ailelerin bu süreçte unutmaması gereken en önemli nokta çocuklarının aslında çok daha farklı bir iş dünyasının parçası olacağını kabul etmek. Günümüzde giderek artan sayıda kişi tam zamanlı, 9-5 mesaisi diyebileceğimiz klasik çalışma siteminden uzaklaşıyor. Günümüzde yarı zamanlı, proje bazlı, freelance vb. pek çok çalışma tipi var. Bunun yanında kişilerin şirket değiştirme sıklığı giderek artırıyor. Makinalar artık insanların yaptığı işlerde kullanılmaya başlıyor. Elbette kişisel özellikler ve değerlerin yanında iş yaşamı gerçeklerini de göz önünde bulundurmak gerekiyor. Çocuğunuzla birlikte iş dünyasını araştırmak ve bilgi edinmek, gelecekte olabilecek gelişimler hakkında bilgi sahibi olmak bu süreçte çocuğunuzun gelecek odaklı bir karar vermesini sağlayacaktır.

Ayrıca ailelerin kesin meslek isimleri üzerinde değil aslında çocuklarına geleceğe nasıl adapte olabileceklerini; yaşam boyu öğrenme, inovatif olabilmek, etkin teknoloji kullanımı vb. konularda kendilerini nasıl geliştirebilecekleri ile ilgili yol göstermeleri gerekiyor. Bu sebeple değişime açık ve değişimi destekleyen üniversite seçimi de oldukça önemli. Mesleki eğitimin yanında iş dünyasının ihtiyaç duyduğu yetkinliklere de odaklanan eğitim programlarını araştırmak, çocuğunuzla bu üniversiteleri ziyaret etmek yine ona destek olabileceğiniz konulardan bir tanesi.

Özetle meslek seçiminde göz önünde bulundurulması gereken pek çok faktör bulunuyor. Ancak ilk başta bahsettiğim gibi en önemlisi çocuğunuzun gelecek yaşamında onu mutlu edecek kariyer alanını bulabilmesi. Bu süreçte sizin yol göstericiliğinize ve desteğinize ihtiyacı var. Çocuğunuzun güçlü yanlarına odaklanmasını sağlayarak onu eleştirmeden destek olmanız çocuğunuzun sizinle çok daha etkin iletişim kurmasını sağlayacaktır. 

Hüseyin MERMERBAŞ
Öğrenci koçu ve eğitim danışmanıdır. Nisan 2018’de yayın hayatına başlayan kariyerenvateri.com ‘un aynı zamanda kurucusudur. Şu anda farklı platformlarda eğitim yazarlığı da yapmaktadır. 1987 yılında Mersin’de doğdu. İlkokul, ortaokul ve lise hayatını basketbol bursu ile Mersin’de Özel ÇAĞ Kolejinde tamamladı. 2004 yılında yine sporcu bursu ile ÇAĞ Üniversitesi İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi, İngilizce Halkla İlişkiler bölümünü kazandı. 2009 senesinde askerlik görevini tamamladıktan sonra, İspanya menşeili bir tekstil firmasında çalışmaya başladı. 2012 senesinde İnsan Kaynakları Uzmanı olarak girdiği işyerinden Ekim 2013’te ayrıldı. 2013 Kasım’da Marmara Üniversitesi’nden İnsan Kaynakları Yöneticiliği uzmanlık sertifikasını aldı. Ardından Nişantaşı Üniversitesinde 2013 ten 2019 a kadar Rehberlik ve Kariyer Planlama Uzmanı olarak görevini sürdürdü. 6 yıl boyunca İstanbul da ve Türkiye’de ki özel ve devlet kurumlarında 1000’den fazla “Motivasyon” “Sınav Sistemleri” “Ders Çalışma Teknikleri” “Sınav Teknikleri” konularında seminer verdi. 11 ilde uygulanan “KARIYER ENVANTERI “projesinin koordinatörlüğünü yaptı. 2019 da ise yeniden Mersin’e yerleşerek ve Akdeniz, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde büyük konferanslarda ve bireysel olarak seminer verdi. 2019 yılında Adnan Menderes Üniversitesinden “Öğrenci Koçluğu ve Eğitim Danışmanlığı” sertifikası aldı. 2019 Kasım ayında Nişantaşı Üniversitesi ile bağlarını kopartarak, Brain Modify yayınlarının Türkiye satış müdürü olarak çalışmaya başladı.